RETURNING THE GAZE - MIDDELBURG

“Returning The Gaze: maakt de verhalen die ver weg voelen op een artistieke manier weer zichtbaar en dichtbij. Je hoort en voelt de geschiedenis om je heen bewegen en staat zo midden in het verleden.” - De Theaterkrant 

​

In navolging van lovende reacties over Returning The Gaze, de nieuwste locatievoorstelling van Sites of Memory die al heeft plaatsgevonden in twee steden, is deze binnenkort te zien in Middelburg. Na uitverkochte optredens in Haarlem en Amsterdam, gaat de voorstelling op 17 november in première en is 19 en 20 november te zien. Ook hier zal het multidisciplinaire team van kunstenaars een nieuw perspectief bieden op historische verhalen en locaties uit deze stad.

Returning The Gaze gaat over het hoorbaar maken van genegeerde stemmen en het zichtbaar maken van onderbelichte personen. De voorstelling neemt het publiek mee naar november 1596. Dat jaar kwamen zo’n 130 Afrikaanse mannen, vrouwen en kinderen - per schip aan in Middelburg. Zij waren gevangenen aan boord van het schip van koopman Pieter van der Hagen en kapitein Melchior van den Kerckhoven. Op het Abdijplein werd op 18 november een kijkdag georganiseerd waarbij zij tentoongesteld werden aan mensen in de stad. Als gedoopte christenen zouden zij in vrijheid kunnen leven, maar twee weken later werden de kinderen, vrouwen en mannen door de regering van de Republiek, alsnog tot handelswaar gereduceerd. Na een kort verblijf in Middelburg werden zij opnieuw ingescheept en verkocht in West-Indië. 

Returning the Gaze brengt de echo en weerklank van deze verhalen ten gehore. Wat was de impact van deze geschiedenis op de bewoners van Middelburg in het verleden en in het heden? Verwacht een theatrale beleving waarbij lokale onderbelichte verhalen uit de koloniale geschiedenis worden gedeeld door middel van dans, poëzie en muziek.

​

SPEELDATA

17 november 16:00 uur (première)

19 november 13:00 en 16:00 uur  

20 november 13:00 en 16:00 uur

​

PORTRETTEN RETURNING THE GAZE

In closing of the performance Returning the Gaze, a series of thirteen portraits on fabric are revealed created by visual artist Judith Westerveld, in accordance with the Sites of Memory team. They depict women of colour that lived in Amsterdam, or the former colonies of the Netherlands in the 17th, 18th and 19th century, that we felt needed to be given a rightful place in the exhibition Panorama Amsterdam of the Amsterdam Museum. Find infVV

On four long banners that drape the ‘catwalk’ where the closing scene takes place, the portraits that are presented are silhouettes linked to the names of twelve women of colour whose stories recorded in archives spoke to us: Charlotte Magdalena Reda, Elisabeth Maria Antonia Aspasia, Wilhelmina Kelderman, Cathalina del Monte, Clara, Francesca, Mimi Elizabeth Kambel, Lea van Bali, Serafina van Brazilië, Sara Malagesa, Chistina van Geugten and Juliana. Judith Westerveld created the silhouettes based on portraits made of women of colour by various artists, such as Rembrandt, Frans van Mieris, Cornelis van Dalen (II) and Cornelis de Bruin, who drew or painted them without recording their name. 

The silhouettes are placed against contemporary photographs of the places in Amsterdam where these women lived, worked, and died, such as the area in and around the Jodenbreestraat that was home to a small Afro-Atlantic community, the Jordaan, the grand canal houses of the so called 'Goudenbocht', and the Diaconie Oude Vrouwenhuis. Or the places where they were married, baptized and buried, such as the Möses and Aaron Kerk and the Zuiderkerk. Illustrations of hibiscus, ginger and podosiri (açaipalm), plants whose roots and leaves, flowers and fruits have healing properties, frame the portraits of the women. 

In the middle of the ‘catwalk’ the portraits of Susanna Dumion, Serafina van Brazilië, Mimi Elizabeth Kambel and Charlotte Magdalena Reda are highlighted. These are large rectangular fabrics, the women’s faces and names framed by the healing plants. Hibiscus envelopes Susanna Dumion and Charlotte Magdalena Reda. Ginger envelopes Serafina van Brazilië. Podosiri (açaipalm) envelopes Mimi Elizabeth Kambel.

Susanna Dumion’s portrait stands out, as it is the only one that is not a silhouette. In 1813, on the occasion of her 100th birthday, a portrait was made of her that has been preserved in the collection of the Teylers Museum in Haarlem. It is a special document, as there are few portraits of (formerly) enslaved women whose name and life story are known. Judith Westerveld altered Susanna Dumion’s portrait based on the research the team of Sites of Memory did about her life. Exchanging her hat for an angisa folded in the pattern that communicates the coded message ‘Let Them Talk’, adding a shawl in the same batik fabric and a necklace, returns her Surinamese identity to the portrait. 

​

Purchase a portrait

The portraits of Susanna Dumion, Serafina van Brazilië, Mimi Elizabeth Kambel and Charlotte Magdalena Reda have been made into a high quality art print and can be purchased by sending an email to info@sitesofmemory.nl. 

Size: 30 x 40 cm

Medium: Pigmented Inkjet print on Hahnemuhle White Velvet 270g paper.

Price: €40

Credit: Judith Westerveld

PODCAST RETURNING THE GAZE

Luister naar de podcast over de voorstelling Returning the Gaze in Amsterdam. Dionne Verwey gaat in gesprek met Jennifer Tosch (mede-oprichter Sites of Memory en oprichter Black Heritage Tours)en Maurice Zeleky (Hoofd marketing en communicatie Amsterdam Museum). Zij bespreken de samenwerking tussen Sites of Memory en Amsterdam Museum en de noodzaak van instellingen om onderbelichte verhalen te delen met het publiek.

DECODING THE ATLANTIC WORLD

Sites of Memory is benaderd om een proefopstelling te maken in aanloop naar de nieuwe tentoonstelling ‘De Atlantische Wereld’ van het Scheepvaartmuseum. Dit resulteerde in de kunstinstallatie ‘Decoding the Atlantic World’ en is een samenwerking tussen Sites of Memory oprichters Jennifer Tosch, Katy Streek en kunstenaars Raul Balai en Jarrett Erasmus. De installatie is vanaf 1 juli te zien en loopt tot eind december.

SoM @ AMSTERDAM ROOTS FESTIVAL

Woensdag 29 juni spelen in Muziekgebouw aan 't IJ twee Malinese supersterren Ballaké Sissoko en Habib Koité. Rondom de concerten presenteert Sites of Memory korte performances, om 20:00 uur een teaser van de nieuwe voorstelling ‘Returning the Gaze’ en tijdens de pauze een fragment van 'Future for the Past'. Voorafgaand aan het programma wordt om 19:15 uur de korte film ‘Future for the Past’ vertoond met kort nagesprek door Jennifer Tosch.

CREATIVE ARCHIVE

Heb jij onze voorstelling gemist. Ga naar onze Creative Archive, een omgeving waar je achtergrondinformatie over de locaties kan lezen, voorstellingsteksten kan beluisteren en 360-graden video's kan bekijken. Navigeer langs verhalen van Nederland tot Zuid-Afrika, van verleden, heden en toekomst.